Beyin kanamaları neden oluyor?
Yüksek kan basıncı ve damar bozuklukları aslında ilk nedenleridir. Beyni etkileyen toplam beş tip damar hastalı ı var. Bunlar genel olarak iki başlık altında toplanıyorlar: Anevrizmalar ve vasküler malformasyonlar. Anevrizmaya yüksek basınçlı dolaşımdaki damarlarda oluşan balon tipinde bozukluklar neden oluyor. Vasküler malformasyonlar ise, beyinde oluşan di er tip anormal damarlar.
Beyin kanamalarının bir mevsimi var mı?
Anevrizmaya ba lı kanamalar, ilkbahar ve sonbaharda daha sıklıkla görülür.
Anevrizmanın belirtileri neler?
Maalesef anevrizmaların ço u ön belirti vermeden kanamaya yol açar. Tek belirtisi hastaların yüzde 20-30'unda rastladı ımız, kanamadan bir iki hafta önce ortaya çıkan baş a rısı. Bu baş a rısı, genelde hastanın daha önce çekti i baş a rılarından farklı ve boyuna da yayılıyor. Bu a rı genelde sinüzit a rıları, boyunda kas çekilmesi gibi a rılarla karıştırılabiliyor. Fakat birçok hastada, bu uyarıcı baş a rısı ortaya çıkmadan ani kanama oluyor. Kanamanın belirtileri genelde çok ciddi; ço u zaman şuurun kapanmasına yol açıyor. İşte bu kanamanın şiddetine ba lı olarak, hastaların bir bölümü komada yani çok a ır olarak hastaneye geliyor. Bu hastalarda cerrahi tedavinin yanında, kan basıncından tutun da kafa içi basıncına, kalbe ve akci ere kadar di er birçok organ fonksiyonlarının da ilaç tedavisi ile düzeltilmesi gerekiyor. İşte bu yüzden ameliyat öncesi yo un bakım büyük önem taşıyor.
Anevrizmanın varlı ı nasıl anlaşılır?
Kanamadan önce e er kompüterize tomografi, MR gibi filmler di er nedenlerle, örne in baş a rısı için çekilirse, bazen tanı konabiliyor. Ola anın dışında, özellikle 3-4 günden fazla süren şiddetli baş a rılarını bu filmlerle incelemek gerekli. Bu vakalarda MR Anjiogram gibi özel filmlerin çekilmesi gerekli. E er hasta bu kadar şanslı de ilse, kanama sonrasında tanı konabiliyor.
ÇEVRESEL FAKTÖRLER
Erken teşhis bir avantaj sa lar mı?
Anevrizmanın tek tedavi yöntemi ameliyattır. Erken teşhis edilirse daha hazırlıklı olarak ameliyata girilebilir.
Stres anevrizma riskini artırıyor mu?
Bu konu yıllardır araştırılıyor. Buna ra men, anevrizmaların niye oluştu unu henüz net olarak bilmiyoruz. Çevresel ve genetik faktörlerin etkisi oldu u kesin. Örne in anevrizmaya ba lı kanamalar kadınlarda çok daha fazla görülüyor. Bunun dışında sigara kullanımı çok etkili.
Hangi yaş grubu risk altında?
Anevrizma genelde 40-50 yaşlarında görülüyor. Daha erken yaşta görülen anevrizmalar genelde damar hastalı ına ba lıdır. Anevrizma vakalarının yüzde 5-10'u genetik. Kalıtımsal nedenlerle çocukluk yaşlarında ortaya çıkar ve çok daha ölümcüldür.
Risk faktörlerinden nasıl korunmalı?
Sigarayı bırakarak işe başlanabilir. Genetik olarak bizde yüksek tansiyon yaygın gibi gözüküyor. Bunların dışında damar sa lı ına dikkat etmek gerekli. Diyet, egzersiz yapmak ve kandaki lipidin, yani ya de erlerinin kontrol edilmesi önemli.
Yale üniverstesindeki türk doktorunun yazmis oldugu kitabindan alintidir...
vesselam
Yüksek kan basıncı ve damar bozuklukları aslında ilk nedenleridir. Beyni etkileyen toplam beş tip damar hastalı ı var. Bunlar genel olarak iki başlık altında toplanıyorlar: Anevrizmalar ve vasküler malformasyonlar. Anevrizmaya yüksek basınçlı dolaşımdaki damarlarda oluşan balon tipinde bozukluklar neden oluyor. Vasküler malformasyonlar ise, beyinde oluşan di er tip anormal damarlar.
Beyin kanamalarının bir mevsimi var mı?
Anevrizmaya ba lı kanamalar, ilkbahar ve sonbaharda daha sıklıkla görülür.
Anevrizmanın belirtileri neler?
Maalesef anevrizmaların ço u ön belirti vermeden kanamaya yol açar. Tek belirtisi hastaların yüzde 20-30'unda rastladı ımız, kanamadan bir iki hafta önce ortaya çıkan baş a rısı. Bu baş a rısı, genelde hastanın daha önce çekti i baş a rılarından farklı ve boyuna da yayılıyor. Bu a rı genelde sinüzit a rıları, boyunda kas çekilmesi gibi a rılarla karıştırılabiliyor. Fakat birçok hastada, bu uyarıcı baş a rısı ortaya çıkmadan ani kanama oluyor. Kanamanın belirtileri genelde çok ciddi; ço u zaman şuurun kapanmasına yol açıyor. İşte bu kanamanın şiddetine ba lı olarak, hastaların bir bölümü komada yani çok a ır olarak hastaneye geliyor. Bu hastalarda cerrahi tedavinin yanında, kan basıncından tutun da kafa içi basıncına, kalbe ve akci ere kadar di er birçok organ fonksiyonlarının da ilaç tedavisi ile düzeltilmesi gerekiyor. İşte bu yüzden ameliyat öncesi yo un bakım büyük önem taşıyor.
Anevrizmanın varlı ı nasıl anlaşılır?
Kanamadan önce e er kompüterize tomografi, MR gibi filmler di er nedenlerle, örne in baş a rısı için çekilirse, bazen tanı konabiliyor. Ola anın dışında, özellikle 3-4 günden fazla süren şiddetli baş a rılarını bu filmlerle incelemek gerekli. Bu vakalarda MR Anjiogram gibi özel filmlerin çekilmesi gerekli. E er hasta bu kadar şanslı de ilse, kanama sonrasında tanı konabiliyor.
ÇEVRESEL FAKTÖRLER
Erken teşhis bir avantaj sa lar mı?
Anevrizmanın tek tedavi yöntemi ameliyattır. Erken teşhis edilirse daha hazırlıklı olarak ameliyata girilebilir.
Stres anevrizma riskini artırıyor mu?
Bu konu yıllardır araştırılıyor. Buna ra men, anevrizmaların niye oluştu unu henüz net olarak bilmiyoruz. Çevresel ve genetik faktörlerin etkisi oldu u kesin. Örne in anevrizmaya ba lı kanamalar kadınlarda çok daha fazla görülüyor. Bunun dışında sigara kullanımı çok etkili.
Hangi yaş grubu risk altında?
Anevrizma genelde 40-50 yaşlarında görülüyor. Daha erken yaşta görülen anevrizmalar genelde damar hastalı ına ba lıdır. Anevrizma vakalarının yüzde 5-10'u genetik. Kalıtımsal nedenlerle çocukluk yaşlarında ortaya çıkar ve çok daha ölümcüldür.
Risk faktörlerinden nasıl korunmalı?
Sigarayı bırakarak işe başlanabilir. Genetik olarak bizde yüksek tansiyon yaygın gibi gözüküyor. Bunların dışında damar sa lı ına dikkat etmek gerekli. Diyet, egzersiz yapmak ve kandaki lipidin, yani ya de erlerinin kontrol edilmesi önemli.
Yale üniverstesindeki türk doktorunun yazmis oldugu kitabindan alintidir...
vesselam